Het was een koude winternacht in december 1891 toen de Canadese leraar, Dr. James Naismith, wanhopig op zoek was naar een activiteit om zijn onrustige klas bezig te houden. Met dit doel voor ogen creëerde hij een spel dat binnen een eeuw zou uitgroeien tot een wereldwijd fenomeen; de sport die we tegenwoordig kennen als basketbal.
Het allereerste basketbal werd niet gespeeld met een flashy, oranje bal, noch op een glanzend, houten parket, maar met een voetbal en in een gymzaal bij de Internationale YMCA Trainingsschool in Springfield, Massachusetts. Het originele spel werd gespeeld met negen spelers aan elke kant en bleef bij die traditie tot het begin van de 20e eeuw. Twee perzikmanden fungeerden als doelen, de reden waarom we de term ‘basket’ nog steeds in de naam van de sport terugzien.
Dr. Naismith had 13 basisregels opgesteld, die nog steeds de basis vormen van het hedendaagse basketbal. Deze regels bepaalden dat spelers de bal niet konden dragen, er geen lichamelijk contact mocht zijn en dat een doel (of basket) gescoord werd door de bal in een tegenovergesteld doel te gooien.
Basketbal ving aan als een eenvoudige sport in een gymzaal, maar al snel begon het spel zijn invloed uit te breiden. Het werd een populaire keuze voor colleges en high schools in de Verenigde Staten, en door immigratie en Amerikaanse militaire operaties, vond het spel zijn weg naar andere delen van de wereld.
De sport verfijnde zich binnen de Amerikaanse onderwijsinstellingen in de eerste decennia van de 20e eeuw. Het aantal spelers werd verminderd tot de huidige vijf per team, en de eerste professionele leagues zoals de National Basketball League (NBL) en de Basketball Association of America (BAA) kwamen tot stand. Deze twee leagues fuseren in 1949 tot wat we nu kennen als de National Basketball Association (NBA).
Internationaal kreeg basketbal erkenning als een officiële sport in 1936 met de start van de Olympische spelcompetitie. De sport bleef zich verspreiden over de hele wereld, en landen zoals de Sovjet-Unie, Brazilië, Argentinië en vele andere werden later belangrijke spelers op het wereldtoneel.
In de latere jaren heeft de NBA bijgedragen aan de mondialisering van de sport, met de expansie van het merk buiten de grenzen van de Verenigde Staten. Prominente figuren zoals Magic Johnson, Michael Jordan, Kobe Bryant, en LeBron James hebben van basketbal een wereldwijd icoon van sportcultuur gemaakt.
Basketbal is nu een wereldwijd fenomeen, met talloze professionele leagues in landen over de hele wereld en met de NBA als het onbetwiste epicentrum. Het wordt gespeeld op scholen, op speelpleinen, in gymzalen en in indrukwekkende stadions, door mannen en vrouwen van alle leeftijden.
De reis van basketbal van een gymzaal naar een wereldsport is een verhaal van innovatie, aanpassing, en de universele liefde voor het spel. Het is een testament van Dr. Naismith’s erfenis, dat een simpel spel dat meer dan een eeuw geleden in een gymzaal is ontstaan, nu een sport van wereldformaat is geworden die mensen van alle soorten achtergronden samenbrengt.
